28 jan Leiding geven is niet moeilijk!
Er zijn zoveel boeken over leiding geven geschreven (en gelezen) dat je bijna gaat denken dat het moeilijk is. Ook ik heb een deel van die boeken gelezen en ben door sommige daarvan geïnspireerd (zoals “Leiderschap bij Verandering” van John P. Kotter en “Tot hier en nu verder” van Marshall Goldsmith).
Fouten toegeven
Mijn persoonlijk les is echter vooral geweest dat mijn eigen ideeën regelmatig niet de beste zijn en dat het dus erg belangrijk is om goed (maar wel kritisch) te luisteren naar de mensen om me heen.
Eén situatie, uit mijn eerste baan als productiemanager, is me altijd bijgebleven. Om kosten te reduceren wilde ik een ander productieschema gaan draaien met een lagere bezetting. Ondanks felle en emotionele weerstand vanuit de fabriek drukte ik door maar beloofde om de eerste week van 6 tot 22 uur op de vloer aanwezig te zijn om de resultaten te zien. Halverwege die week werd me duidelijk dat het niet ging werken. Ik heb de fabriek bij elkaar geroepen, mijn fout toegegeven en de wijziging teruggedraaid. Tot mijn verrassing werd ik vanaf dat moment veel meer geaccepteerd als leidinggevende dan daarvoor, terwijl ik andere kostenbesparingen al wel succesvol had doorgevoerd. Pas later begreep ik dat het terugdraaien van deze maatregel aantoonde dat ik de mensen serieus nam en dat ik bereid was om mijn eigen fouten toe te geven. Dat waren ze niet gewend.
Faciliteren
Wat ik in de jaren daarna vooral heb geleerd is dit: Maak het niet moeilijker dan het is!
Je maakt al echt verschil met enkele voor de hand liggende uitgangspunten:
- Durf jezelf op de tweede plaats te zetten. “Wat heb je nodig en hoe kan ik dat faciliteren” levert een ander gesprek op dan “Waarom heb je niet gedaan wat ik zei”. Alleen dan maak je echt contact en zijn mensen bereid om hulp te vragen.
- Geef mensen vertrouwen en help ze verbeteren. Mensen leren niet door toegewezen taken uit te voeren, maar door verantwoordelijkheid te krijgen en daar zelf vorm aan te geven. Zijn ze eraan toe om die rol te pakken? Wat hebben ze nodig om daarnaartoe te groeien?
- Wees duidelijk in je verwachtingen, ga het gesprek aan als je ziet dat het niet lukt en geef je waardering als het wel lukt. Als je eerlijk bent in je observaties wordt dit meestal ook herkend door de ander en is de vervolgvraag “wat kunnen we hieraan doen” ook makkelijk gesteld.
- Heb oog voor individuele verschillen. Sommige mensen hebben wat druk en opgelegde discipline nodig om het beste uit zich zelf te halen, bij andere mensen werkt dit averechts.
Bovenstaande betekent niet dat iedereen in je team succesvol gaat zijn, het gaat ook om de combinatie van “willen en kunnen”. Het betekent wel dat ook bij moeilijke beslissingen er respect zal zijn voor de manier waarop die genomen worden. Ook dat is cruciaal voor het vertrouwen dat mensen in jou en in de organisatie stellen.